Jan Weissenbruch
"Heidelandschap met boerderij"
JAN HENDRIK WEISSENBRUCH
Den Haag 1824-1903
HEIDELANDSCHAP MET BOERDERIJ
MOORELAND WITH FARMHOUS
Olieverf op doek
50 x 60 cm.
Gesigneerd
Herkomst: Kunsthandel Buffa en zonen.
Ook Hendrik Johan Weissenbruch was een lid van beide verenigingen maar kreeg pas aan het einde van zijn leven erkenning. Op het gebied van landschapskunst wordt het werk van Weissenbruch als het schoolvoorbeeld van de Haagsche school gezien. De keuze voor de zilverachtige toets en de weergave van het Hollandse landschap waarbij de menselijke figuur zelden de hoofdrol speelt. Omstreeks 1887 trad er een waarneembare verandering op in het werk van Johan Hendrik Weissenbruch; zijn kleurgebruik werd lichter en hij zocht naar nieuwe heldere perspectieven in zijn werk. Weisenbruch vond zijn inspiratie in de Hollandse Gouden Eeuw en bij de Barbizonschilders. Hij werd bekend om zijn luchten en de wolkenformaties. In zijn schilderijen wist hij het typische Hollandse landschap weer te geven. De verstilling, de grove toets en de eenvoud geeft dit werk een moderne indruk. Het licht dat tintelt over het water en de melancholieke silhouet van de schelpenvisser langs de branding. De horizon is bewust laag geschilderd en de lucht is helder zoals bij een zomerse dag. Weissenbruch was een echte buitenschilder en trotseerde weer en wind om in de natuur te gaan schilderen. Dit was mogelijk geworden doordat sinds halverwege de negentiende eeuw de verf in kant en klare tubes verkrijgbaar was. In een interview vertelde Weissenbruch hoe hij met de schilderkist en voor geprepareerde doeken de natuur trotseerde om en plein-air te schilderde: (…) ’Licht en lucht, dat is de kunst! Ik kan in m’n schilderijen, vooral in de luchten, nooit licht genoeg brengen. Soms lukt het me, soms niet. Dan schei ik er uit, steek een pijpje op en ga wat lummelen of in mijn tuin wandelen. (…) De lucht op een schilderij, dat is een ding! Een hoofdzaak! Lucht en licht zijn de groote too-venaars. De lucht bepaalt de schilderij. Schilders kunnen nooit genoeg naar de lucht kijken. Wij moeten het van boven hebben. Wij leven van regen en zonneschijn en gaan met ons palet door de droge buien. Want de natuurr … de natuurr … de natuur is mijn precepteurr! [= leermeester] Deze strandgezichten van Weissenbruch uit zijn laatste levensjaren zouden gaan behoren tot de hoogtepunten uit zijn schildersloopbaan.