Belangrijkste graadpleegde bronnen:

• D. de Boer e.a.: Nederland rond 1900, Contouren van een cultuur, Haarlem 1972
• Nico J. Brederoo: Charley Toorop - Leven en werken, Amsterdam 1982
• F.I.R. van den Eeckhout: Jan Toorop, Blaricum 1926
• Victorine Hefting: Jan Toorop, een kennismaking, Amsterdam 1989
• Miek Janssen: Herinneringen aan Jan Toorop, Amsterdam 1933
• A.B. Loosjes-Terpstra: Moderne Kunst in Nederland 1900-1914, Utrecht 1959
• Albert Plasschaert, Jan Toorop, Amsterdam, 1925
• William Rothuizen: Jan Toorop, een schildersleven, Vrij Nederland, 11 maart 1989
• Francisca van Vloten: Heimwee houdt ons gevangen - Kunstenaarsbrieven aan Mies Elout-Drabbe, SBK Zeeland, Slibreeks no 49.

1858

20 december, geboorte Jan Theodoor Toorop in Poerwored­jo, een wat afgelegen provinciale hoofdstad op midden-Java. Het gezin telt twee zoons, Charles en Jan, en drie dochters, Doortje, Lize en Marie.

1863

Het gezin verhuist naar Banka, waar vader Toorop werkt als administrateur van de tinmijnen.

1867

Jan Toorop wordt naar Batavia gestuurd voor beter onder­wijs. Hij zal zijn ouders niet terugzien.

1868

Doop van Jan Toorop in de Nederlands-Hervormde kerk.

1869

Naar Nederland, Den Haag. Woont bij verschillende families, o.a. bij Ernst Ahn, een relatie van vader Toorop. Ahn is referendaris bij de marine en verzamelaar. Naar de HBS in Leiden.

1874

Op school in Winterswijk en Delft.

1875

Den Haag, tekenlessen van H.J. van der Weele.

1876

Studie in Delft. Tekent veel.

1878

Verlaat na twee jaar de Polytechnische School in Delft waar hij er niet in is geslaagd zijn diploma MO-tekenen te halen.

1880

Naar Rijksakademie Amsterdam, nadat Ahn zijn vader per brief heeft gewezen op Toorops tekentalent. Woont in de Frans Halsstraat. Lessen van directeur August Allebé, sluit vriendschap met medestudenten Antoon Derkinderen en Jan Veth. Wordt lid van St. Lucasgilde waarvan Willem Witsen voorzitter is.

1882

Krijgt voor drie jaar een studiebeurs van het Koninklijk Huis. Naar Brussel met Derkinderen. Volgt lessen aan de Academie van Schone Kunsten onder Portaels. Valt er in een rijk kunstenaarsklimaat en ontmoet o.a. Theo van Rijsselberghe, James Ensor, Fernand Khnopff, Félicien Rops en Henri van de Velde.

1883

Lid van L'Essor en exposeert met deze kunstenaarsgroep. Atelier in de Van Eyckstraat. De jonge kunstenaar (24 jaar oud) stort zich in het artistieke en in het woelige nachtleven van Brussel, in die tijd een belangrijk Europees cultuurcentrum.

Door de stimulerende persoonlijkheden Octave Maus en Edmond Picard, beiden advocaat, en o.a. de schilder James Ensor wordt de kunstenaarsgroep Les Vingt opgericht. Toorop wordt (met nog twee niet-Belgen) toegelaten. De tentoonstellingen worden opgeluisterd met muziek, voordrachten en lezingen. 

Gaat enige tijd naar Machelen om buiten te schilderen in landelijke omgeving. Sluit er blijvende vriendschap met o.a. William de Gouve de Nuncques.

1884

Ontmoet de blonde, twee jaar jongere Engelse studente Frans en zang, Annie Hall. De familie is van Ierse afkomst en woont in het buitenhuis Lissadell in Kenley, Surrey. Toorop maakt enkele reizen naar Engeland en raakt onder de indruk van het werk van Turner. Annie's moeder blijkt niet erg geporteerd voor de liaison van haar dochter met de Javaan. Eerbied voor de dood ontstaat. Kort verblijf in Parijs.

1885

Een jaar van vele reizen en uitzonderlijk hard werken. Exposeert met Les Vingt (jaarlijks tot 1893 als Les Vingt wordt opgeheven, daarna bij La Libre Esthétique). Naast impressionistische werken als De arrestatie, Schaatsenrijders en portretten van o.a. Annie Hall, ontstaat ook Bloembollenvelden bij Oegstgeest (waarmee Toorop de eerste Nederlandse pointillist is). Reizen naar Engeland met Emile Verhaeren en Jules Destrée. Ontmoet Whistler en (later) William Morris die in 1886 de Arts and Crafts Movement zou oprichten en niet ver van Lissadell een atelier had. Schildert o.a. De Theems bij Londen, Bloemenmarkt bij Londen en Londense bedelares.

Laat (voor de rest van zijn leven) zijn baard staan.

1886

12 mei, trouwt met Annie Hall in Kenley. Ze gaan in Den Haag wonen. Schildert het pointillistische doek Brug in Londen.

1887

Frequente Brusselse contacten met o.a. Octave Maus, Edmond Picard en vele kunstenaars. In het voorjaar, tijdens een verblijf in Kenley, openbaart zich een hevige aandoening, gevolg van een enkele jaren eerder opgelopen en verwaarloosde geslachtsziekte. Tijdelijk blind. Gaat met Annie korte tijd in Amerongen wonen om in de frisse buitenlucht te genezen. Daar sterft enkele maanden na de geboorte hun dochtertje Mary-Ann. Toorop laat zich opnemen in het St. Pietershospitaal in Brussel en geneest.

Vader Toorop overlijdt. Jan erft 2.274 gulden waarmee hij de kosten wil betalen die zijn ziekte met zich meebrengt.

In Brussel wordt Un dimanche d'été a la Grande Jatte (1886) getoond, een spraakmakend pointillistisch werk van Georges Seurat.

1888

Werkt in Elsene. Bewondering voor Toulouse-Lautrec. Contacten met Tachtigers - Albert Verwey, Willem Kloos, Willem Paap, Hein Boeke - die eerder in Noordwijk zijn neergestreken om zich door de de zee te laten inspireren.

1889

Langere tijd in Engeland. Ontmoet William Morris. Gaat, aangetrokken door zee en duinen in Katwijk wonen. Albert Verwey en echtgenote Kitty van Vloten trekken in Noordwijkse Villa Nova die ontmoetingscentrum van kunstenaars wordt. Toorop heeft intensieve contacten met de schrijvers van de groep van Tachtigers. Exposeert in Pulchri in Den Haag. Heeft in België en Frankrijk al enige bekendheid, krijgt nu ook naam in Nederland.

1889-1892

Eerste Katwijkse periode. Veel contacten met de Tachtigers in Noordwijk, met componist Diepenbrock, de graficus Rik Roland Holst, met beeldende kunstenaars van Pulchri, enz. Onrust bij Les Vingt als Henri de Groux zich tegen Seurat, Van Gogh en Toulouse-Lautrec keert en om die reden wordt uitgestoten.

Pakt in Katwijk sociale thema's op, vooral uit de visserij. Hier ontstaan zijn eerste symbolistische werken: begint in 1889 aan Les Rodeurs. Vanaf 1890: Cor Cordium, De Tuin der Weeën, De Nieuwe Generatie, enz.

Voor Les Vingt is het een belangrijk jaar: om voor de expositie werk in te sturen zijn o.a. uitgenodigd Cézanne, Pisarro, Redon, Toulouse-Lautrec en (kort voor diens dood) Van Gogh.

1891

Geboorte van dochter Annie Caroline Pontifex (Charley). Exposeert zeegezichten bij Les Vingt en eerste symbolistische werken in Utrecht. Met o.a. de schilder Theophile de Bock mede-oprichter van de Haagse Kunstkring (uit verzet tegen het behoudenden Pulchri en de Haagse School) in zaal café Riche op de hoek van de Passage. De Haagse Kunstkring wil niet alleen kunst tonen, maar ook de nieuwste ontwikkelingen in de kunst propageren. Raakt geïnteresseerd in het idee van het Gesamtkunstwerk, houdt zich ook bezig met ontwerpen voor boekomslagen, interieurs en architectuur.

Eerste eenmanstentoonstelling (bij Oldenzeel in Rotterdam).

1892

Exposeert symbolistisch werk Venus der Zee en De Jonge Generatie op de eerste salon van de Rose+Croix in Parijs. Ook exposeert hij De Jonge Generatie bij Les Vingt en in Amsterdam. Wordt lid van Rose+Croix (voor één jaar) en haalt (samen met de graficus Zilcken) de dichter Paul Verlaine en de Sâr Péladan naar Nederland voor lezingen. Toorop organiseert in de Haagse Kunstkring de eerste Nederlandse Van Gogh-tentoonstelling.

Werkt aan De Drie Bruiden, De Sphinx, Les Calvinistes. Begin van een periode (tot 1908) waarin hij veel grafisch werk maakt - etsen, litho's, houtsneden - met invloeden van de Jugendstil (Art Nouveau.) De lijn als contour, die bij de impressionisten was verdwenen, keert terug in de teken- en schilderkunst.

1893

Verhuist naar Den Haag (Loosduinen), Villa Libau aan de Beeklaan. De Drie Bruiden (in die tijd Toorops meest geëxposeerde en symbolistische hoofdwerk) wordt tentoongesteld op de expositie van de Nederlandse Etsclub in Amsterdam. Exposeert 17 werken (w.o. de Drie Bruiden) in München (Königliches Glaspalast, Jahrausstellung von Kunstwerken Aller Nationen). Begint nu ook in Duitsland bekendheid te krijgen als 'zeldzaam en bijzonder verschijnsel'.

1894

Les Vingt wordt La Libre Esthétiqie. Exposeert in Leiden, Den Haag, Berlijn (De Drie Bruiden in Galerie Gurlitt) en Brussel. Net als in de volgende jaren leidt Toorop bij de opening zijn eigen tentoonstelling in, begeleidt dat op de piano en discussieert met het publiek. Kritieken in dagbladen en tijdschriften zijn gemengd. Maakt de beroemde affiche voor Delftsche slaolie'.

1895

Legt zich sterker toe op grafisch werk, o.m. op affiches. Ontwerpt tussen 1895 en 1903 illustraties voor boekomslagen van onder anderen Couperus. Maakt in Den Haag portret (litho) van Mies Drabbe, dan 20 jaar, die hem attendeert op de Zeeuwse badplaats Domburg.

1896

Tekent portret van de Duitse schrijver en dichter Stefan George die voor de eerste keer in Noordwijk bij Albert Verwey logeert.

1897

Eerste van de vele zomers in Domburg. Hij zal hier tot 1922 geregeld terugkomen. Exposeert vijf werken in München (Glaspalast).

1898

Tentoonstellingen in o.a. Rotterdam, Utrecht, München, Dresden en Kopenhagen. Maakt de bekende affiche Arbeid voor de vrouw waarvoor Marguérite Helfrich model staat. Tekent in Domburg het dubbelportret van generaal Drabbe en zijn dochter Mies.

1899

Zomer in Zwitserland, daarna twee maanden in Engeland en Wales. In september terug naar Katwijk. De Toorops gaan wonen in De Schuur, het door Berlage ontworpen witte, bakstenen huis met blauwe en gele luiken. Maakt Katwijkse etsen als Sprokkelend kind en Nettenboetsters. Exposities in Wenen (De Drie Bruiden in het Künstlerhaus) en Dresden (overzichtstentoonstelling met 69 nummers in kunstzalen Arno Wolfframm).

1900

Exposities in Wenen (Secession), Berlijn, Brussel, Rotterdam en Krakau. Pointillistisch portretten van o.a. Aegidius Timmerman en mevrouw M.J. de Lange.

1901

Tekent bij Albert Verwey portret van Stefan George. Ontvangt in Katwijk de Weense criticus Ludwig Helvesi. Maakt koperdrijfwerk voor o.a. lampen en probeert (tevergeefs) Katwijkers te interesseren voor het werken met metalen.

1902

Exposeert bij de Wiener Secession (met 23 werken in eigen zaal), in Brussel en in Delft. Huwelijkscrisis. Toorop dringt aan op een scheiding. Annie en Charley gaan naar Engeland. Te ziek om naar Domburg te gaan. In Gent, waar hij Cyriel Buysse opzoekt, nadert hij in de kerk van het Begijnhof snikkend tot God. Werkt op uitnodiging van Berlage aan tegeltableaus voor de Beurs in Amsterdam.

1903

Opening van de Beurs van Berlage. Naar Parijs waar Annie en Charley wonen en Charley vioolles krijgt. Belooft de katholieke weg te zullen gaan. Verzoening. Het gezin brengt een lange zomer in Domburg door. Toorop verkoopt het huis in Katwijk. Exposeert o.a. in München (Secession).

1904

Verhuizing naar Amsterdam, Vossiusstraat 42, waar Pablo Casals en Eugene Ysaye tot de vele bezoekers behoren. Exposities in Amsterdam bij Buffa en Van Wisselingh. Zijn tegeltableaus voor de Beurs worden geplaatst.

1905

Overgang naar het rooms-katholieke geloof. Doet tegen pasen samen met Charley de eerste heilige communie in de Amsterdamse Vondelkerk. Verblijft met vrouw en dochter een half jaar in Domburg. Maakt portret van de door hem zeer bewonderde dichter P.C. Boutens.

1906

Maakt veel portretten. Schildert divisionistisch. Exposeert in Rotterdam, Utrecht, Zürich en Den Haag.

1907

Rondom Toorop ontstaat in de Domburgse zomers een ware kunstenaarskolonie. Hij krijgt opdracht voor een tegeltableau in de Haarlemse St. Bavokerk, wordt lid van de in 1903 opgerichte rk-kunstkring De Violier in Amsterdam.

1908

Mondriaan komt voor het eerst naar Domburg en gaat onder invloed van Toorop divisionistisch schilderen. Hun werken - zoals Toorops Zeedijk te Domburg, Kanaal Middelburg-Vlissingen en De Schelde bij Veere - worden 'luministisch' genoemd. Lopen wordt voor Toorop moeilijker, de pijn in linkerbeen wordt erger.

1909

Laatste pointillistische/divisionistische werken. In het voorjaar verhuizing naar Nijmegen, Barbarossastraat 131, om het contact tussen de dan 17-jarige Charley en Henk Fernhout tegen te gaan en om in katholieke omgeving veelvuldige contacten met geestelijken te onderhouden. In Domburg verrijst het door Toorop ontworpen tentoonstellingsgebouwtje. Begin van de serie Aposteltekeningen in Domburg. Reis naar Ierland.

1910

De geslaagde St. Lucastentoonstelling, in Amsterdam, volgens Toorop 'beter dan Arti', wordt 'De triomf van Domburg' genoemd en is voor Conrad Kickert aanleiding de Moderne Kunst Kring op te richten, met Toorop, Sluyters, Mondriaan en Kickert als bestuursleden. Reizen naar Ierland. Toorop maakt veel tekeningen, onder andere portretten van geestelijken (Ariëns, Raaijmakers). Zijn linkerbeen raakt meer en meer verlamd, hij beweegt zich voornamelijk voort in een invalidenwagentje.

1911

Reizen naar Ierland. Werkt aan een groot raam voor de St. Jozefkerk in Nijmegen (Christus en de twaalf apostelen). Veel tekeningen, waaronder portret Alphons Diepenbrock.

1912

Charley, meerderjarig geworden, trouwt met 'intellectuele anarchist' Henk Fernhout. Toorop ontmoet Miek Janssen (1890-1953), dochter van eigenaar hotel Schoonoord in Oosterbeek die ook schildert maar zichzelf liever als dichteres ziet. Zij toont een grote bewondering en diepe genegenheid voor hem.

1914

Toorop is tijdens de Eerste Wereldoorlog zeer begaan met lot van Belgische vluchtelingen die hij in Domburg meemaakt. Dat wordt het thema van veel tekeningen, zoals La Belgique sanglante, twee vluchtelingen waarin hijzelf en Miek Janssen te herkennen zijn. Belangrijkste tentoonstelling in Domburg, met o.a. Jan en Charley Toorop, Mondriaan, Lizzy Ansingh, Suze Robertson en Victor Huszar. Portretten van Arthur en Annie van Schendel.

1916

Verhuizing naar Den Haag, Van Merlenstraat 124. Ook Sluyters en andere kunstenaars van 'buiten' worden voor Domburg uitgenodigd. Logeert (zoals wel vaker) bij de Van Schendels in Ede. Werkt in de periode 1916 - 1919 aan de 14 kruiswegstaties voor de St. Bernulphuskerk in Oosterbeek, eerst in hotel Schoonoord van Miek Janssens vader, daarna ook in Domburg. De innige, vooral platonische relatie met Miek Janssen wekt Annie's wrevel.

1918

Wordt in het Diaconessenhuis twee maanden behandeld voor zijn been. In Den Haag wordt zijn 60ste verjaardag groots gevierd. Van het tijdschrift Wendingen verschijnt een Toorop Jubileumnummer, bij Kunsthandel Kleykamp is er een Toorop-tentoonstelling. Miek Janssen verhuist ook naar Den Haag.

1919

Naar Lourdes met Miek Janssen en Arthur van Schendel, maar een wonderbare genezing blijft uit. Toorop keert terug met enkele mooie tekeningen.

1920

Laatste tentoonstelling in Domburg. Raakt meer en meer geklonken aan zijn rolstoel. Maakt veel werk om het rooms-katholicisme te propageren.

1921

Langere tijd in Domburg. Werkt aan De Pelgrim.

1922

Enige tijd bij Charley in Bergen. Laatste zomer (met Miek Janssen) in Domburg. Winterstormen hebben het tentoonstellingsgebouwtje te zwaar beschadigd, het wordt niet herbouwd. Maakt een aantal portretten, waaronder dat van koningin Emma en roomse geestelijken.

1925

Neemt de in sommige roomse kringen gangbare bewondering over voor Mussolini en het fascisme. Maakt (ook in 1926 en 1927) verschillende portetten van de Duce. Wordt gekweld door hevige pijnen.

1927

Geheel verlamd. Maakt de bekende tekening met waterverf Het gebed. De bevriende priester en publicist Wouter Lutkie biedt Mussolini in Rome namens Toorop een in sepia getekende kop van de Duce aan. Als dank stuurt Mussolini een foto, gesigneerd: 'Al pittore Torop, in grande ammirazione, Roma 18 Luglio 1927'. In zijn laatste winter gaat Toorops gezondheid snel achteruit. Met berusting doorstaat hij de hevige pijnen.

1928

3 maart, overlijden Toorop. In zijn grafrede noemt Rik Roland Holst hem 'de veelzijdigste kunstenaar die Holland sinds eeuwen heeft gehad'. Er zijn dit jaar Toorop-tentoonstellingen in Den Haag, Rotterdam, Düsseldorf en Brussel.